Bạn thường tổ chức kiểm tra miệng – kiểm tra đầu giờ như thế nào? Gọi một, hai hay ba học sinh lên bảng và yêu cầu những học sinh ở dưới trật tự, chú ý, lắng nghe, nhận xét câu trả lời. Kiểu như:
Mình cũng từng làm thế rồi 😀 và nhận ra rằng cách làm như thế sẽ xảy ra nhiều tình huống “bất ổn” khó kiểm soát (Ý là nhiều nhược điểm ấy, chứ không phải kiểu bất ổn định trong khu vực 😀 ) và hiệu quả kiểm tra thấp cả về số lượng và chất lượng. Dưới đây là một số tình huống cùng nguyên nhân và ý tưởng cải tiến.
Tình huống 1: “Một con quỷ” láu cá
Nguyên nhân: Giáo viên không tập trung; câu hỏi lý thuyết đơn thuần, không đòi hỏi suy nghĩ; địa hình địa vật thuật lợi; … là điều kiện tốt để “người mặt quỷ” xuất hiện. 😀
Cải tiến: Câu hỏi không đơn thuần là tái hiện, nhắc lại mà có thể đòi hỏi suy nghĩ. Thay đổi hình thức trả lời bằng miệng thành viết, vẽ,… tóm lại là hoạt động hóa.
Tình huống 2: “Tổ tư vấn tại chỗ” rất đông và … nhiệt tình
Nguyên nhân: Số đông ở dưới “không có việc làm”, hoặc được giao việc nhưng không làm. Trong khi làm chuyên gia tư vấn thì lại rất oai, mà “đồng loại” thì lại đang “cầu cứu” nên dù không được gì thì cũng tư vấn nhiệt tình. Dù cho tư vấn … có thể sai. 😀
Cải tiến: Giao cho các học sinh phía dưới “một công việc” cụ thể và có yêu cầu kiểm tra sản phẩm. Như thế “chúng” sẽ phải làm việc của mình và không có thời gian nhàn rỗi. Chẳng hạn, mình hay đề nghị học sinh phía dưới trả lời ra nháp và ấn định thời gian nộp bài sớm hơn học sinh trên bảng. Nhớ bảo các cháu ghi tên vào vở nháp, đỡ mất công hỏi “Vở của đứa nào đây?” 😀
Tình huống 3: Một đứa “xung phong” và chúng ta … tận hưởng thái bình
Nguyên nhân: Giáo viên sa vào bẫy “đàm phán song phương” với “kẻ xung phong” và hoàn toàn mất kiểm soát với số còn lại!
Cải tiến: Ngoài biện pháp như tình huống 2, mình cần ấn định ngay từ đầu thời gian trả lời câu hỏi. Khi có dấu hiệu “sa lầy”, cần bình tĩnh, tập trung vào mục tiêu, nội dung câu hỏi. Bỏ qua mọi chi tiết ngoài lề. Quan sát và kiểm soát toàn bộ lớp học.
Tình huống 4: “Đổ bệnh” đau đầu, đau bụng, cảm, … đều là các lí do rất chính đáng!
Nguyên nhân: Thay đổi thời tiết là “lí do” không thể tuyệt vời hơn khiến “chúng” đổ bệnh hàng loạt.
Giáo viên: Phòng y tế của trường rất rộng, trang bị, thuốc men đầy đủ. Mời lớp trưởng đưa các bạn tới phòng y tế và nhớ bảo các cô cho các bạn … uống thuốc :))
Bình luận
* Luôn nhớ yêu cầu mọi học sinh phía dưới trả lời ra vở nháp, hết thời gian thì thu vài quyển để chấm. Làm như thế không chỉ duy trì được trật tự phía dưới lớp mà còn tăng hiệu quả kiểm tra. Hiển nhiên, “vở nháp phải có” là điều bắt buộc trong mọi giờ học.
* Mặc dù cách kiểm tra miệng truyền thống này không phải là lựa chọn tốt nhất và nó có thể gây căng thẳng cho học sinh. Tuy nhiên, nó vẫn là một cách mà các giáo viên chúng ta hay dùng. Vì vậy, cần cải tiến nó để nâng cao hiệu quả kiểm tra và giảm bớt tâm lý căng thẳng, tạo tâm lý thoải mái trước khi vào bài học mới. Có thể, trong tương lai không xa, những cách kiểm tra miệng này sẽ biến mất trong nhà trường Việt Nam. 🙂
* Tất nhiên, chúng ta còn có nhiều cách khác để tổ chức kiểm tra đầu giờ. Cách của bạn là gì, bạn có thể chia sẻ vài dòng vào hộp bình luận phía dưới?